گیاه سرخارگل - تقویت کننده سیستم ایمنی بدن

سرخارگل یا همان اکیناسه گیاهی قدرتمند و متعلق به آمریکای شمالی است. این گیاه درمانی به طور گسترده برای پیش گیری و درمان سرماخوردگی استفاده می شود و هر بخش از این گیاه مثل ریشه، برگ ها و گل ها را می توان برای ساخت دارو استفاده کرد. دانشمندان مطالعات زیادی برای بررسی مواد موجود در ریشه و نیز قسمت های مختلف این گیاه انجام دادند و دریافتند که ریشه گیاهان حاوی غلظت بالایی از روغن های فرار هستند. اکیناسه یا سرخارگل اغلب برای درمان عفونت های مختلف مثل عفونت های مثانه، ورم لوزه، مالاریا، عفونت های قارچی واژینال، قارچ پا به کار می رود. 

خواص گیاه سرخارگل و تأثیر آن در بدن چیست؟

وجود مواد شیمیایی فعال کننده در گیاه اکیناسه، دلیل اصلی تأثیر آن بر تقویت و تحریک سیستم ایمنی بدن است. در ادامه مکانیسم عملکرد گیاه سرخارگل در بدن را باهم بررسی می‌کنیم.

گیاه سرخارگل برای تقویت سیستم ایمنی بدن:

ترکیباتی مانند آلکامیدها، پلی ساکاریدها، پلی آلکین ها و… به وفور در عصاره گیاه آکیناسه می‌شود. این مواد، سیستم ایمنی غیر اختصاصی (مبارزه خارج سلولی) را در بدن تقویت می‌کند. این مواد طی فرایندهایی، ماکروفاژها و نوتروفیل های سیستم ایمنی را تحریک کرده و عملکرد فاگوسیتوز (بلعیدن عوامل بیماری زا) را در آن‌ها افزایش می‌دهد. از طرفی مواد مؤثر موجود در سرخارگل، به بازسازی و تولید سلول‌های دفاعی نیز کمک زیادی می‌کند. بنابراین مصرف گیاه سرخارگل باعث می‌شود سیستم ایمنی آماده‌تری برای مبارزه با عوامل بیماری زا داشته باشید.

تأثیر آنتی باکتریالی گیاه اکیناسه:

ترکیبات فعال موجود در گیاه اکیناسه، سبب ایجاد مقاومت باکتریایی در سیستم ایمنی نیز می‌شوند. طوری که عصاره این گیاه به خوبی می‌تواند با عوامل ایجاد عفونت دستگاه تنفسی مانند سینوزیت، برونشیت و پنومونیا مبارزه کند. معمولاً آلوده شدن بدن به ویروس، احتمال ابتلا به باکتری‌های رایج را نیز افزاش می‌دهد. اما عصاره گیاه اکیناسه با مبارزه با ویروس‌ها، در واقع جلوی فعالیت باکتری‌ها را نیز می‌گیرد.

تأثیر آنتی ویروسی گیاه سرخارگل:

عصاره گیاه آکیناسه خاصیت ضد ویروسی بسیار قوی دارد که می‌تواند بر بهبود بیماری‌هایی مانند آنفولانزا نوع A و B، آنفولانزای پرندگان و ویروس سینسیشیال تنفسی تأثیر مستقیم بگذارد. در واقع مواد فعال موجود در این گیاه از اتصال ویروس به گیرنده‌های میزبان در بدن جلوگیری می‌کند. در نتیجه ویروس نمی‌تواند سلول‌ها را آلوده کند و سبب ایجاد عفونت شود.

داروهای شیمیایی ضد ویروسی معمولاً سبب ایجاد مقاومت در نسل‌های بعدی ویروس‌ها می‌شوند. اما تحقیقات نشان داده است که عصاره گیاه سرخارگل به عنوان یک داروی گیاهی آنتی ویروس، از روند مقاوم شدن ویروس‌ها جلوگیری می‌کند. از این رو، امروزه اکثراً از این گیاه در شرب‌ها، قرص‌ها و داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده می‌شود.

سرخارگل برای سرماخوردگی و آنفولانزا

خاصیت آنتی ویروسی گیاه اکیناسه باعث شده است تا اکثر مردم از این گیاه برای درمان سرماخوردگی (که رایج‌ترین بیماری در انسان است) استفاده کنند. باتوجه به عملکرد گیاه سرخارگل در بدن، بیشترین تأثیر مصرف آن زمانی است که هنوز علائم بیماری به طور کامل بروز نداده است. به عنوان مثال هنگامی که ذره‌ای احساس گلودرد و سر درد داشتید یا پس از اولین عطسه یا سرفه، بهترین زمان برای مصرف گیاه سرخارگل است. شما با این کار جلوی ورود ویروس به سلول‌های بدن خود را می‌گیرید. در نتیجه علائم بعدی سرماخوردگی یا آنفولانزا به سراغ شما نخواهد آمد.

گیاه سرخارگل برای بیماری‌های قارچی

اکیناسه که سیستم ایمنی شما را قدرتمند می‌کند، می‌تواند با بیماری‌های قارچی نیز به خوبی مقابله کند. قارچ مخمری عامل بسیاری از بیماری‌های قارچی (در ناحیه تناسلی و پوست بدن) است. شما می‌توانید با مصرف دوره‌ای عصاره سرخارگل یا محصولات دیگر آن، از فعالیت این قارچ جلوگیری کنید.

دمنوش سرخارگل
 مضرات سرخارگل (موارد احتیاطی و منع مصرف)
    با وجود گسترده بودن خواص سرخارگل، استفاده از این گیاه در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است.
     مصرف مداوم این گیاه برای بیش از هشت هفته ممنوع است و افراد سالم نباید از این گیاه و فراورده‌های جانبی آن برای مدت طولانی استفاده کنند.
    بهترین طریقه مصرف سرخارگل، استفاده از آن به صورت مقطعی به مدت یک تا دو هفته و سپس قطع مصرف آن برای چند هفته است تا فعالیت طبیعی سیستم ایمنی بدن مختل نشود.
    افراد دیابتی، افراد آلرژیک و کسانی که اختالال خود ایمنی دارند، بایستی از مصرف گیاه سرخارگل پرهیز کنند. همچنین مصرف این گیاه برای بیماران مبتلا به ام اس، سل، کلاژنوسیس و ایدز ممنوع است.

مقدار و طریقه مصرف سرخارگل
 گیاه دارویی سرخارگل به صورت دمکرده، تنتور، عصاره یا جوشانده ملایم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای تهیه دمنوش سرخارگل، نصف قاشق چایخوری گیاه سرخارگل را با ۱۵۰ میلی لیتر آب به مدت ۱۵ دقیقه دم کنید.

در کشور ما، برخلاف بسیاری از کشورها، ریشه این گیاه مصرف نمیشود و فقط خرید سرخارگل بصورت گل، برگ و ساقه امکانپذیر است.

عوارض مصرف بی رویه گیاه اکیناسه

سرخارگل همانقدر که پرخاصیت و تاثیرگذار است، همانقدر هم می‌تواند آسیب رسان باشد. از این رو برای هر هدفی که قصد مصرف محصولات گیاه سرخارگل را دارید، باید با پزشک مشورت کنید تا دوز کافی از آن را برای شما مشخص کند. این گیاه نباید به صورت دائمی برای مدت طولانی مصرف شود. تنها مصرف آن به مدت چند هفته با دوز مشخص می‌تواند علائم بیماری‌ها را بهبود ببخشد.

عوارض گیاه سرخارگل ممکن است خفیف یا شدید باشد. این موضوع بیشتر به نحوه و میزان مصرف شما باز می‌گردد. عوارض جزئی مصرف بی رویه اکیناسه می‌تواند ناراحتی معده، حالت تهوع و سرگیجه باشد. اما عوارض جدی‌تر به ایجاد جوش و کهیر، تورم و مشکلات تنفسی ختم می‌شود. در مواردی نیز عوامل آسم را در افراد شدیدتر می‌کند.

گیاه اکیناسه جزو گیاهان آلرژیک نیز محسوب می‌شود. افراد زیادی ممکن است به این گیاه حساسیت نشان می‌دهند. پس بهتر است قبل از مصرف آن حتماً با یک پزشک مشورت کنید.