خواص اکالیپتوس؛ از تسکین درد تا درمان سرماخوردگی

اكالیپتوس گیاهی است از تیره موردیها و بومی قاره استرالیا، با این وجود امروزه به علت خواص درمانی فراوان، در سرتاسر جهان كشت می‌شود. نام‌های دیگر این درخت، كافور، اوكالیپتوس، درخت تب‌ونوبه و درخت‌ صمغ آبی می‌باشد. اکالیپتوس، درختی است بلند و همیشه سبز كه اکثرا ارتفاع آن به ۶۵-۴۵ متر می‌رسد. پوست درخت نقره‌ای است كه هرساله به صورت ورقه جدا شده و قطعه قطعه می‌گردد ولی بعد به رنگ زرد درمی‌آید و در قسمت یقه دائمی است. میوه این درخت، بدون پایک یا با پایک كوتاه و خمیده كروی تا مخروطی پهن است و سطح میوه دارای شیارهای كوچك است. برگ‌های گیاه بخش دارویی آن را تشكیل می‌دهد. رنگ تمام برگهای اولیه و شاخه‌ها سبز مایل به آبی یا كبود است ولی به تدریج سبز مایل به سفید و مومی می‌گردد. این درخت گونه‌های بسیاری دارد، برخی از گونه‌های آن به اندازه گلهای تزئینی و برخی دیگر به اندازه درختان بزرگ است. خواص اکالیپتوس گسترده بوده، اسانس اكالیپتوس به انواع عطر، صابون و برخی از مواد غذایی و نوشیدنی‌ها اضافه می‌شود. از این گیاه همچنین به عنوان عامل دفع حشرات نیز استفاده و به روغن شمع و افشانه‌‌های حشره‌كش نیز اضافه می‌شود. در ادامه این مطلب با مضرات و خواص اکالیپتوس بیشتر آشنا شوید.

فواید گیاه اکالپیتوس

مزیت های این گیاه به حدی چشمگیر است که بسیاری از کارشناسان توصیه می کنند تمامی افراد از آن استفاده کنند.

سرشار از آنتی اکسیدان

توصیه می شود برگ های تازه این گیاه خشک شود تا بتوان از آن با استفاده از چای استفاده کرد. مراقب باشید! این گیاه را می توان به صورت روغن نیز تولید کرد. روغن این گیاه را هرگز نباید به صورت خوراکی مصرف کنید، زیرا ممکن است سمی باشند و به بدن آسیب وارد کنند. برگ های این گیاه سرشار از آنتی اکسیدان و فلاونوئیدها هستند که بدن را در برابر استرس اکسیداتیو و آسیب های رادیکال های آزاد قوی می سازند.

فلاونوئیدهای اصلی موجود در اکالیپتوس شامل کاتچین، ایزورامنتین، لوتئولین، کامفرول، فلورتین و کورستین هستند که می توانند از بدن در برابر سرطان ها، بیماری های قلبی و زوال عقل محافظت کنند. مطالعه ای نشان می داد که استفاده از فلاونوئیدها به میزان چشم گیری خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد.  چای این گیاه منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها است و به طور کلی برای بزرگسالان لست. اما کودکان و افراد زیر 18 سال نباید از این چای استفاده کنند. زیرا خطر مسمومیت وجود دارد.

درمان خشکی پوست

استفاده از اکالیپتوس می تواند خشکی پوست را درمان کنید. سرامیدها نوعی اسید چرب است که در پوست وجود دارد و به تامین حفظ رطوبت پوست کمک می کند. به همین دلیل کسانی که به اختلالات پوستی مانند درماتیت یا پسوریازیس مبتلا هستند، می توانند از این روغن استفاده نمایند. روغن اکالیپتوس باعث افزایش سرامید پوست می شود و از پوست در برابر تحریکات پوستی محافظت می کند.

تسکین علائم سرماخوردگی

این گیاه به طور گسترده ای برای درمان سرماخوردگی مورد استفاده قرار می گیرد که رایج ترین آنها سرفه است. تحقیقات نشان داده اند که از این گیاه می توان برای کاهش عفونت ریه ها استفاده کرد. اکالیپتوس یک ضد التهاب طبیعی است، در نتیجه مصرف برگ خشک شده این گیاه به صورت چای می تواند التهابات بدن را کاهش دهد. استفاده از این دمنوش از تجمع مخاط، تکرر سرفه، احتقان بینی و سردرد جلوگیری می کند. همچنین، استفاده از این دمنوش برای بهبود علائم آسم مفید است.

مطالعه ای 12 هفته ای نشان می داد 32 نفری که مبتلا به آسم بودند 600 میلی گرم از دمنوش این گیاه را استفاده می کردند. در پایان مطالعه مشخص شد علائم آسم در افراد مبتلا به این بیماری بیشتر از افرادی که به این از این دمنوش استفاده نمی کردند بهبود پیدا کرده بود.

حفظ سلامت دندان ها

عصاره برگ اکالیپتوس، معروف به اوکالیپتول، می تواند سلامت دندان را بهبود ببخشد. برگ های این گیاه حاوی مقادیر بالایی از اتانول و ماکروکارپال است که نوعی پلی فنول به شمار می روند. این ترکیبات سطوح باکتری های مضر دهان را که باعث ایجاد حفره و بیماری لثه می شوند پایین می آورد.

حفظ آرامش

یکی از بهترین اثرات گیاه اکالیپتوس کاهش استرس است. مطالعه ای بر روی 62 نفری که قرار بود تحت عمل جراحی بگیرند نشان داد که استنشاق این روغن قبل از عمل جراحی می تواند اضطراب را کاهش دهد. همچنین، استنشاق این روغن می تواند فشار خون را به میزان چشمگیری پایین بیاورد. این گیاه دارای اثرات آرام بخش است. محققان بر این عقیده هستند که استفاده از دمنوش و یا روغن این گیاه می تواند پاعث آرامش سیستم عصبی و فعالیت های پاراسمپاتیک شود.

کاهش درد

شاید برای شما جالب باشد که بدانید دمنوش این گیاه و روغن این گیاه می تواند درد را کاهش دهد. این گیاه حاوی ترکیبات ضد التهابی مانند سینئول و لیمونن است که می تواند به میزان چشم گیری بر درد اثر بگذارد. مطالعه ای 3 روزه بر روی 52 نفر که تحت عمل جراحی تعویض مفصل زانو قرار گرفته بودند نشان می داد که استفاده از این روغن در محل درد به مدت 30 دقیقه در روز می تواند درد را کنترل کند.

دافع حشرات

روغن اکالپیتوس یک دافع حشرات است. اگر در جایی قرار دارید که حشرات شما را اذیت می کنند مقداری از روغن این گیاه را بر روی پوست خود بمالید. این کار باعث می شود که حشرات دفع شوند و دیگر به پوست شما آسیب وارد نکنند. همچنین، استفاده از روغن اکالیپتوس می تواند شپش سر را درمان کند. البته محققان به این موضوع اشاره می کنند که به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

اکالیپتوس برای تسهیل درد مفاصل

روغن اکالیپتوس یکی از حیاتی ترین اجزای بسیاری از پمادهای است که تسکین درد بیماری هایی همچون پوکی استخوان و آرتروزها استفاده می شوند. تحقیقات نشان می دهند که استنشاق روغن اکالیپتوس در تسکین دردها و کنترل فشار خون موثر است.

روغن اکالیپتوس برای شوره سر

تخمین زده می شود که شوره و آسیب های آن به لایه های پوستی در نیمی از جمعیت بزرگسالان وجود دارد. روغن اکالیپتوس خواص ضد قارچ و ضد عفونی دارد که می تواند یک درمان ضد شوره به شمار رود.

 از بین بردن انگل های روده

روغن اکالیپتوس یک داروی ضد کرم است که به صورت رایجی برای از بین بردن انگل های روده استفاده می شود. شواهد پزشکی نشان داده اند که خوردن روغن اکالیپتوس می تواند بسیاری از بیماری های ناشی از باکتری ها، میکروب ها و انگل ها را که در قسمت های مختلف بدن رشد می کنند را از بین ببرد، به خصوص عفونت هایی که در روده ها وجود دارند.

خواص بخور اکالیپتوس

بخور این گیاه می تواند برای رفع گرفتگی های تنفسی، گرفتگی بینی و گلو مناسب باشد و مخاط گلو و بینی را که منجر به عفونت می شوند از بین ببرد.

مضرات اکالیپتوس (عوارض جانبی، موارد احتیاطی و منع مصرف)

 علیرغم فراوان بودن خواص اکالیپتوس، باید توجه داشت از این گیاه نبایستی برای مصارف داخلی استفاده كرد. همچنین استفاده از این گیاه و فراورده‌های آن مانند روغن و عرق اکالیپتوس، در دوران بارداری یا شیردهی ممنوع بوده و در صورت ضرورت بایستی با نظر پزشک مصرف شود. روغن این گیاه اگر استعمال موضعی داشته باشد، سمی نیست و در مورد استفاده از خواص برگ اكالیپتوس، افرادی كه مبتلا به التهاب معده‌، روده، التهاب مجرای صفراوی و ناراحتی‌های کبد هستند، باید از مصرف عصاره برگ اكالیپتوس اجتناب كنند.

لازم به ذکر است، مصرف بی‌رویه عصاره مزبور در بعضی افراد منجر به ایجاد انواع شكم درد یا آسیب كبدی و كلیوی خواهد شد و همچنین هرگونه روغن و اسانس این گیاه را برای کودکان زیر دوسال نبایستی استفاده نمود.