گشنیز

تخم گشنیز که با نام های دانه گشنیز یا تخمه گشنیز یا بذر گشنیز هم شناخته می شود دانه ی گیاهی به همین نام است.

گشنیز Coriandrum sativum L گیاهی است علفی و یک ساله، به رنگ سبز که ارتفاع آن تا 80 سانتی متر نیز می رسد. گشنیز گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق مدیترانه است و در بیشتر نقاط ایران نیز می روید. قسمت مورد استفاده گیاه، ساقه، برگ و میوه آن است. دانه گشنیز گرد و به رنگ زرد کدر است. بوی تازه آن مطبوع نبوده و تقریباً بد بو است ، ولی بر اثر خشک شدن این بو از بین رفته و خوشبو می شود.گشنیز تازه را در انواع غذاها استفاده می کنند. تخم آن را نیز تفت داده و پودر می کنند و به عنوان ادویه خصوصاً در غذاهای هندی ،استفاده می کنند. گشنیز یک منبع عالی ویتامین های A، K و C، اسید فولیک، منیزیم، پتاسیم، آهن، کلسیم و فیبر است. طبیعت گشنیز سرد و خشک است.

خواص تخم گشنیز:

سلامت پوست: دانه های گشنیز باعث بهبود ظاهر پوست می شوند تخم گشنیز برای روشن تر شدن پوست، سالم تر و جوان تر شدن پوست کار می کند، زیرا حاوی ترکیباتی است که به پیشگیری و درمان موارد عفونت های پوستی کمک می کند.تخم گشنیز بلافاصله خارش پوست را تسکین می دهد. تخم گشنیز دارای خواص ضد باکتری بوده و به عنوان یک درمان طبیعی موثر برای آکنه و جوش صورت محسوب می شود. تخم گشنیز دارای خواص ضد عفونی کننده است و می تواند برای درمان بیماری های پوستی از جمله اگزما و بثورات استفاده شود.تخم گشنیز درمانی مؤثر برای خشکی پوست و درماتیت(التهاب پوست) است.عصاره بذر گشنیز می‌تواند به عنوان یک ماده ضد چروک که از طریق محافظت پوست در مقابل اثر UVB اثر می‌کند، در محصولات آرایشی- بهداشتی و دارویی مورد استفاده قرار گیرد. 

سلامت چشم: تخم گشنیز مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها ، ویتامین C ، ویتامین A و انواع دیگر مواد معدنی مورد نیاز برای تقویت و تقویت سلامت چشم است. ملتحمه بیماری چشمی است که در حالت اولیه مضر به نظر می رسد ، اما اگر به طور صحیح درمان نشود می تواند منجر به مشکلات جدی تر شود. تخم گشنیز دارای خواص ضد میکروبی است که چشم را از ملتحمه محافظت می کند. بتاکاروتن موجود در این سبزی به جنگ بیماری های مربوط به چشم می‌رود. این سبزی آنتی اکسیدان، ویتامین A و ویتامین C فراوانی دارد که از فشار عضلات چشم جلوگیری می‌کند و باعث تقویت بینایی می‌شود.

کاهش کلسترول: تخم گشنیز حاوی ویتامین C و برخی اسیدهای چرب مانند اسید لینولئیک ، اسید اولئیک ، اسید استئاریک و اسید پالمیتیک است ، همه این ترکیبات سطح کلسترول را کاهش می دهند ، همچنین باعث کاهش سطح کلسترول مضر LDL و افزایش سطح کلسترول HDL خوب می شوند. 

سلامت استخوان: تخم گشنیز حاوی مقادیر زیادی مواد معدنی و کلسیم است ، مقدار نسبتاً زیادی کلسیم موجود در تخم گشنیز نقش موثری در حفظ استخوانهای سالم و قوی دارد. هرکسی می تواند در معرض پوکی استخوان قرار گیرد ، برای محافظت از خود در برابر پوکی استخوان باید شروع به افزودن تخم گشنیز به رژیم غذایی خود کنید زیرا این توانایی را دارد که از پوکی استخوان جلوگیری کند زیرا دانه های گشنیز سرشار از کلسیم و سایر مواد معدنی مفید برای سلامتی استخوان هستند. 

تنظیم قند خون: سطح قند خون هنگامی افزایش می یابد که انسولین کافی برای مقابله گلوکز در جریان خون وجود نداشته باشد ، تخم گشنیز برای تقویت عملکرد ایده آل لوز ا� معده که باعث افزایش تولید هورمون انسولین می شود ،مفید است. این امر به محافظت از بدن در برابر دیابت کمک می کند و به جلوگیری از افزایش سطح قند در بدن کمک می کند.به بیانی دیگر به علت اثر تحریک‌کنندگی گشنیز بر غدد درون‌ ریز، ترشح انسولین از پانکراس افزایش می‌یابد؛ در نتیجه سطح انسولین خون بالا می‌رود. این مسئله باعث تنظیم قند خون می‌شود. 

سلامت معده و گوارش: تخم گشنیز حاوی فیبرهای مغذی و برخی روغنهای اساسی مانند بورنول و لینانول است که به تقویت سلامت و عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. اختلالات معده به دلیل باکتری هایی که ممکن است بر دستگاه گوارش تأثیر بگذارد رخ می دهد و تخم گشنیز توانایی درمان همه اختلالات معده را به روش طبیعی و ایمن دارد. محققان دریافتند که تخم گشنیز مانند یک داروی ضد اسپاسم عمل می کند و برای بهبود هضم غذا، درمان نفخ، درمان معده درد، سندروم روده تحریک پذیر و سلامت دستگاه گوارش مفید می باشد.استفراغ و حالت تهوع برخی از علائمی هستند که هنگام ناراحتی معده ظاهر می شوند و ممکن است باعث ناراحتی شما شوند. تخم گشنیز یک درمان طبیعی مؤثر برای علائم استفراغ و حالت تهوع است. 

بهبود زخم های دهان: دانه های گشنیز حاوی یکی از روغنهای اساسی است که می تواند به عنوان ضد عفونی کننده عمل کند. زخم های دهان را بطور طبیعی و مؤثر درمان کند.این نوع روغن به اسید سیترونول گفته می شود و در دانه های گشنیز در درصد زیادی یافت می شود که باعث می شود این گیاه دارای خاصیت ضد عفونی کننده موثری باشد. 

بهبود عملکرد کبد: هنگامی که دستگاه گوارش به طور عادی کار می کند ، این به بهبود عملکرد کبد کمک می کند ، زیرا وقتی حرکت روده سالم و منظم باشد ، هیچ فشاری بر کبد نمی رود تا بیشتر کار کند و بنابراین می تواند به درستی و طبیعی عمل کند. 

مفید برای کلیه و عفونت ادراری: تخم گشنیز به درمان عفونت ادراری و عفونت مثانه کمک می کند و چون خواص دیورتیک(ادرار آور) دارد برای سلامت کلیه ها مفید است.

سلامت مو: رشد بد مو به دلیل یک وضعیت غیر بهداشتی پوست سر اتفاق می افتد، بنابراین تنها کاری که باید انجام دهید در ابتدا تحریک رشد مو با درمان پوست سر به روش صحیح است.دانه گشنیز ریشه های مو را تقویت می کند و باعث افزایش رشد مو می شود، همچنین با تقویت مو از ریزش مو جلوگیری می کند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دانه‌های گشنیز پودر شده را به روغن موهای خود(ترجیحا روغن زیتون) اضافه کنید و پوست سر را ماساژ دهید. 

سلامت سیستم عصبی: خواص ضد التهابی موجود در دانه های گشنیز از سیستم عصبی محافظت می کند. با محافظت کامل از سیستم عصبی می تواند خطر ابتلا به بیماریهای عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون را به ویژه در افراد مسن کاهش دهد. برای درمان اختلال حواس که با عصبانیت همراه است، آب گشنیز، آب لیمو شیرین و کمی عرق کاسنی را ترکیب کرده و به صورت ناشتا میل کنید. 

درمان کم خونی: تخم گشنیز حاوی مقادیر بالایی آهن است که برای پیشگیری و درمان کم‌ خونی مفید می‌باشد. کم خونی ناشی از فقر آهن زمانی رخ می دهد که فرد از کمبود آهن در بدن رنج می برد و مشخص است که آهن برای جلوگیری از کم خونی لازم است و دانه های گشنیز سرشار از آهن و سایر مواد معدنی هستند که به تقویت تولید گلبول های قرمز در سلول های بدن که اکسیژن را به تمام نقاط بدن منتقل می کنند ، کمک می کند.

رفع اختلالات تیروئید:تخم گشنیز باعث تنظیم سطح هورمون تیروئید شده و برای درمان بیماری های تیروئید از جمله کم کاری و پرکاری تیروئید مفید می باشد. 

ضد باکتری: تخم گشنیز از جمله مواد ضد باکتریایی است که بدن را درمان می کند و از ابتلا به آن در برابر بیماری های مختلفی که باعث ایجاد آن می شود مانند مسمومیت غذایی ، وبا و… جلوگیری می کند.

کاهش فشار خون: تخم گشنیز حاوی مقادیر زیادی فلز پتاسیم است که به کاهش فشار خون کمک می کند زیرا برخلاف سدیم است که باعث فشار خون بالا می شود. علاوه بر این به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل کرده که به کاهش فشار خون کمک میکند.

ضد سرطان: رادیکال های آزاد یکی از مضرترین ترکیبات بدن است و یکی از اصلی ترین دلایل سرطان است دانه های گشنیز حاوی مقادیر زیادی از ترکیبات آنتی اکسیدانی است که برای مبارزه با رادیکال های آزاد به روش طبیعی کار می کنند. در مطالعات گوناگون، فعالیت آنتی اکسیدانی گیاهان دارویی به محتوای فنولی آن‌ها نسبت داده شده است. گزارش شده است که بیشترین مقدار فنول گیاه گشنیز مربوط به دانه آن می‌باشد.

کمک به درمان سرماخوردگی: تخم گشنیز حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان و ویتامین C است که در درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا موثر هستند. برای نرم کردن سینه از جوشانده تخم گشنیز استفاده می کنند ، بدین صورت که 10 تا 30 گرم از آن را در یک لیتر آب دم کرده و مانند چای شیرین کرده و بنوشید. 

ضد التهاب: اسیدهای سینولول و لینولئیک هر دو به عنوان ضد التهابی عمل می کنند، زیرا خاصیت ضد التهابی دارند. بنابر این به عنوان یک درمان ضد روماتیسمی به طور مؤثر عمل می کنند. 

پیشگیری از سکته: پایین آمدن سطح کلسترول، خطر انباشت لخته های خون غیرضروری در شریان ناشی از کلسترول بد را کاهش می دهد، و این بدان معنی است که این شرایط از سکته قلبی و سکته مغزی جلوگیری می کند زیرا هیچ اختلالی در شریان ایجاد نخواهد شد که بتواند باعث حمله قلبی و سکته مغزی شود.

مفید در رفع اختلالات قاعدگی: دانه های گشنیز به سازماندهی زمان چرخه قاعدگی برای زنان کمک می کند.گشنیز محرکی طبیعی است و ترشحات غدد درون‌ ریز را تنظیم می‌کند. این تأثیر هورمونی در تنظیم سیکل قاعدگی خانم ها تاثیر دارد و درد قاعدگی را کاهش می‌دهد. شما می توانید با اضافه کردن دانه های گشنیز به رژیم غذایی خود در دوره قاعدگی ،گرفتگی و درد شکم را در دوران قاعدگی تسکین دهید.

درمان اسهال: عامل اصلی ایجاد اسهال یک عفونت باکتریایی است و تخم گشنیز حاوی خاصیت ضد قارچی و ضد میکروبی است بنابراین تخم گشنیز یک درمان مؤثر برای اسهال است و همچنین انواع باکتری هایی که بر روده تأثیر می گذارد، از بین می برد. در واقع ترکیب روغن‌ های اسانسی موجود در گشنیز مانند بورنئول و لینالول، به گوارش، عملکرد مناسب کبد و سلامت روده‌ کمک می‌کند و باعث کاهش اسهال می‌شود. 

تحریک انرژی بدن: اگر صبح از تنبلی و عدم تحرک رنج می برید ، تخم گشنیز را به صبحانه خود اضافه کنید زیرا سرشار از آهن است ، به تقویت انرژی در بدن و افزایش فعالیت در صبح کمک می کند. 

تحریک سیستم ایمنی: شما می توانید با اضافه کردن دانه های گشنیز به رژیم غذایی روزانه سیستم ایمنی خود را تقویت و تحریک کنید زیرا دانه های گشنیز سرشار از آنتی اکسیدان هایی هستند که محافظت بیشتری از سیستم ایمنی بدن می کنند. علاوه بر این ، ویتامین C موجود در آن به شما در تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. 

بهبود آلرژی فصلی: یک واکنش آلرژیک یک بیماری جدی است که ممکن است بسیاری از افراد متوجه آن نشوند. تخم گشنیز از جمله داروهای طبیعی است که می تواند یک واکنش آلرژیک را درمان کند.

تنظیم ضربان قلب: اگر ضربان قلب غیر طبیعی دارید ، می توانید ضربان قلب خود را با اضافه کردن تخم گشنیز به رژیم غذایی خود تنظیم کنید زیرا علاوه بر تقویت سلامت قلب ، به تنظیم ضربان قلب نیز کمک می کند.اگر قلب سالم‌تری می‌خواهید، تخم گشنیز بخورید؛ تخم این سبزی نشاط‌آور است و به قلب نیرو می‌دهد.

لاغری: گشنیز برای کاهش وزن و لاغری بسیار عالی است. تخم گشنیز حاوی مقادیر بالایی فیبر است که باعث کاهش اشتها شده و با پیشگیری از پرخوری باعث کاهش وزن و لاغری می شود، مقادیر بالای ویتامین های B موجود در تخم گشنیز سرعت چربی سوزی و متابولیسم را افزایش می دهد و باعث کاهش وزن می شود. از این سبزی می‌توانید در سوپ و سالاد و به عنوان چاشنی غذا ها و حتی به صورت خام استفاده کنید، حتی نوشیدن آب گشنیز به همراه عسل، میوه ها و سبزی های تازه از جمله لیمو می‌تواند به کاهش وزن و لاغری شما کمک کند. 

رفع مسمومیت غذایی: مطالعات متعدد نشان داده که تخم گشنیز اثرات ضد میکروبی قوی به ویژه در برابر باکتری سالمونلا دارد و می تواند برای پیشگیری و درمان مسمومیت غذایی استفاده شود. بنابراین ما به شما توصیه می کنیم به جای خوردن مواد غذایی خام ، غذای خوب پخته شده مصرف کنید ، می توانید با افزودن دانه‌های گشنیز خرد شده یا برگهای تازه گشنیز به ظروف سالاد، از مسمومیت غذایی جلوگیری کنید و از این طریق از آسیب شما جلوگیری کنید. 

رفع بوی بد دهان: اگر مشکل بوی بد دهان دارید، می توانید از تخم گشنیز به عنوان یک درمان طبیعی برای از بین بردن انواع باکتری های موجود در دهان که منجر به بوی بد دهان می شود استفاده کنید. 

کمک به رفع بی خوابی:این سبزی مثل کاهو و دیگر گیاهان دارویی از جمله گل گاو زبان می‎تواند بی‌خوابی شما را درمان کند؛ وجود فیتونوترینت‌ ها و مواد دیگر در گشنیز می‌تواند مواد شیمیایی موجود در بدن را متعادل سازد. 

عرق گشنیز

عرق گشنیز هم بسیاری از بیماری ها را درمان می‌کند؛ اگر فشار خون دارید یا ناراحتی معده یا بیماری های دیگری مثل بواسیر، دیابت و نقرس از این نوشیدنی میل کنید؛ عرق گشنیز ماده ضد تشنج است. 

چند نسخه دارویی:

* برای درمان تب، سرماخوردگی و سرفه از مخلوط جوشانده این گیاه با سوپ مرغ و گشنیز استفاده کنید.

* تخم گشنیز قاعده آور و ادرار آور است و ترکیب آن با عسل شیر مادران را زیاد می‌کند.

* برای تسکین درد دندان یا اسهال خونی تخم گشنیز بجوید و یا 10گرم تخم گشنیز را در چهار لیتر آب بریزید و بگذارید بجوشد تا حجم آن به یک لیتر برسد. آن را کمی سرد کنید و در دهان مزه مزه کنید تا درد دندان بر طرف شود.

* 10 گرم تخم گشنیز را بو داده تا قهوه ای رنگ شود. آن را پودر کنید و با مقداری سرکه مخلوط کرده و چند روز آن را بنوشید. این کار برای درمان بواسیر مناسب است.

* یک قاشق چایخوری پودر تخم گشنیز را در یک لیوان آب جوش ریخته ، به مدت 5 دقیقه دم کنید. سپس آن را برای شستن دهان، دندان و گلو غرغره کنید. 

* برای کاستن از نیروی جنسی خوردن گشنیز اثر قوی دارد. 

عوارض و  مضرات

مصرف به اندازه گشنیز هیچ گونه ضرری ندارد، ولی مصرف زیاد از حد آن این عوارض را به همراه دارد:

- تخم گشنیز ممکن است باعث واکنش های آلرژیک در افراد حساس شود.

- ممکن است باعث حالت مستی توام با خستگی شدید شود.

- گاهی به خواب عمیق ، گنگی و بی حسی منجر میشود.

- کسانی که از دیابت و فشار خون بالا رنج می برند، نباید در مصرف تخم گشنیز زیاده روی کنند چون ممکن است باعث کاهش شدید قند خون و فشار خون شود.

- مشکل قلبی – عروقی

- کاهش هوشیاری

- تحریک‌ پذیری پوست