-
دسته بندی مقالات
مرزه دارای بوته‌ای به ارتفاع ۱۵ الی ۲۰ سانتی‌متر است که شاخه‌های متعددی از آن ایجاد می‌شوند. مرزه دارای برگ‌هایی نرم است که به شکل نیزه هستند. این گیاه در ماه‌های اردیبهشت و خرداد گل می‌دهد. بر اساس طب سنتی، مصرف مرزه برای دستگاه گوارش مفید است. مرزه به عنوان داروی گیاهی محرک اشتها، ضد نفخ، و بادشکن شناخته می‌شود.
هم‌چنین، مصرف این سبزی برای آدم‌ها مبتلا به اسهال نیز مفید است. به اعتقاد برخی‌ها، دمنوش مرزه برای درمان سرماخوردگی و سرفه مفید است؛ مرزه به عنوان یک اکسپکتورانت عمل می‌کند. به علاوه، از مرزه می‌تواند محلولی ضد عفونی کننده تهیه، و از آن برای غرغره استفاده کرد. مرزه می‌تواند درد ناشی از نفخ معده را نیز درمان کند. از گل‌های این گیاه و هم‌چنین روغن عصاره‌ی مرزه نیز برای مقاصد دارویی و آشپزی استفاده می‌شود.
مرزه به دلیل دارا بودن انواع مختلفی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، و مواد مغذی فواید بسیاری برای سلامتی به همراه دارد. از جمله خواص مرزه برای سلامتی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد؛ پیشگیری از خطر ابتلا به سرطان، بهبود فرایند گوارش، پیشگیری از خطر ابتلا به دیابت، بهبود دستگاه ایمنی بدن، پیشگیری از ابتلا به بیماری قلبی و عروقی، کاهش فشار خون، سم‌زدایی از بدن، بهبود وضعیت سلامت استخوان، بهبود وضعیت سلامت پوست، و هم‌چنین کمک به کنترل آرتریت روماتوئید.
ارزش غذایی مرزه
مرزه حاوی مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی، و سایر مواد مغذی برای بدن است. برخی از ویتامین‌های موجود در مرزه عبارت هستند از ویتامین C، ویتامین A، ریبوفلاوین، تیامین، فولات، نیاسین، پیریدوکسین، و اسید پانتوتنیک. هم‌چنین، مرزه حاوی اسیدهای چرب امگا-۳، اسیدهای چرب امگا-۶، فیبر غذایی، سدیم، و پتاسیم است که فواید بسیاری برای سلامتی انسان به همراه دارند. علاوه بر این‌ها، مرزه حاوی مواد معدنی از جمله کلسیم، منیزیوم، آهن، پروتئین، روی (زینک)، و مس نیز هست. بهترین ویژگی مرزه این است که کلسترول در آن وجود ندارد.
خواص مرزه در طب سنتی
خواص مرزه برای پوست و مو
1. جوان سازی پوست صورت
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها، ویتامین C و ویتامین A موجود در مرزه با افزایش کلاژن پوست صورت به رفعچین و چروک پوست کمک کرده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود.
2. تقویت و افزایش رشد مو
آهن موجود در مرزه با افزایش تولید گلبول های قرمز خون به درمان کم خونی کمک می کند و با بهبود جریان خون در پوست سر باعث تقویت فولیکول های مو و در نتیجه تقویت و افزایش رشد مو می شود.
3. درمان قارچ ناخن دست و پا
مرزه دارای خواص ضد قارچی قوی بوده و روغن مرزه می تواند به درمان عفونت قارچی ناخن دست و پا کمک کند.
فواید دارویی و درمانی مرزه برای بدن
4. دیابت و قند خون
در طب سنتی از سبزی مرزه تازه و خشک شده برای درمان تشنگی و خشکی دهان دیابتی در افراد مبتلا به دیابت استفاده می شود.
5. معده و دستگاه گوارش
مقادیر قابل توجه فیبر موجود در مرزه به بهبود هضم غذا کمک کرده، برای درمان معده درد مفید است و به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند.
مرزه به دلیل مقادیر بالای ترکیبات فنلی موجود در آن دارای خواص ضد باکتری قوی بوده و از ابتلا به زخم معده جلوگیری می کند.
گفته شده که مرزه به دلیل طبع گرمی که دارد یکی از بهترین دارو های گیاهی برای درمان تهوع و بیماری های گوارشی می باشد.
6. یبوست و اسهال
مقادیر بالای فیبر موجود در سبزی مرزه با بهبود حرکات روده برای پیشگیری و درمان یبوست و اسهال مفید می باشد.
7. لاغری و کاهش وزن
مرزه دارای مقادیر بالایی فیبر است و استفاده از مرزه تازه به عنوان سبزی خوردن باعث کاهش اشتها شده و با پیشگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
علاوه بر این فیبر موجود در مرزه به پاک سازی روده و درمان یبوست کمک کرده و با کاهش ذخیره ی چربی در بدن باعث لاغری و کاهش وزن می شود.
8. کبد
مرزه دارای خواص دیورتیک قوی بوده که به سم زدایی و پاک سازی کبد و درمان بیماری های کبد کمک کرده و باعث بهبود عملکرد کبد می شود.
9. فشار خون
مقادیر بالای پتاسیم و منیزیم موجود در مرزه به درمان فشار خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد.
10. چربی خون
فیبر موجود در مرزه به کاهش کلسترول و چربی خون بالا کمک کرده و خطر حمله ی قلبی و سکته ی قلبی را در افراد کاهش می دهد.
خواص دمنوش مرزه
دمنوش مرزه خواص و فواید فراوانی دارد که از جمله خواص دمنوش مرزه می‌توان به مواردی مانند درمان مشکلات گوارشی، سردرد، برونشیت و گلودرد اشاره کرد. از دیگر خواص دمنوش مرزه ادرار آور بودن این دمندش گیاهی است که به پاک سازی و بهبود عملکرد کبد و کلیه ها کمک می‌کند.
طرز تهیه دمنوش مرزه
از مرزه خشک شده به اندازه دو تا سه قاشق چای خوری را در یک فنجان آب جوش بریزید و اجازه دهید برای مدت زمان ۱۰ دقیقه بماند تا کاملا دم بکشد و پس از گذشت ده دقیقه می‌توانید از این دمنوش مصرف کنید. توصیه می‌شود که در روز فقط یک فنجان دمنوش مرزه مصرف کنید.
استفاده‌های آشپزی:
برگ مرزه ، به صورت خشک و یا تازه، می‌تواند در آشپزی مورد استفاده قرار گیرد. بخش‌های مختلف آن دارای طعم بسیار خوب و بی نظیری هستند. این گیاه را می‌توان با گیاهان دیگر ترکیب کرد. برای اینکه طعم و بوی مرزه به صورت دست نخورده باقی بماند، می‌توانید در مراحل آخر پخت آن را به غذای خود اضافه کنید. زمان پخت طولانی ممکن است باعث تبخیر روغن‌های ضروری آن شود.
هشداری درباره مضرات مرزه
به طور کلی مرزه عوارض جدی ای ندارد و موجب مسمومیت نمی شود. اما زیاده روی در مصرف این سبزی با توجه به طعم تند و تیزی که دارد، ممکن است باعث ایجاد التهاباتی خصوصا در مخاط دهان بشود.
بارداری و شیردهی: با توجه به نبود اطلاعات کافی در خصوص مرزه در دوران بارداری، بهتر است احتیاط مراعات شود و در مصرف مرزه زیاده روی نشود.
اختلالات خون ریزی: این امکان وجود دارد که مرزه باعث لختگی خون شود و خطر خون ریزی را افزایش دهد. بنابراین در این شرایط بهتر است مرزه را بی خیال شویم!
اگر مرزه نخوریم احتمالا بتوانیم به کاهش لختگی خون کمک کنیم. بنابراین سعی کنید تا مدتی پس از جراحی، مرزه را کنار بگذارید تا از خون ریزی ناخواسته جلوگیری شود.
