معده، خانه تمام بیماری‌هاست؛ در طب سنتی معده به حوضی تشبیه شده که بیماری یا سالم بودن آن روی تمام اعضای دیگر اثرگذار است. تمامی مشکلات بدن مانند ریزش مو و هر بیماری دیگر، از مغز سر تا انگشت شست پا را می‌توان با معده مرتبط دانست.
معده 12مزاج دارد، اما دو مورد از آنها جزء اصلی‌ترین مزاج‌های معده هستند؛ مزاج سرد و تر و مزاج خشک و گرم. وقتی مزاج سرد و تر باشد فرد دچار مشکلاتی ازقبیل نفخ، ترش کردن معده، عدم هضم و... می‌شود. با این حال از روی علائمی مثل نفخ، گاز معده، بادگلو، قلنج (روده یا بعضی از قسمت‌های بدن)، تنگی‌نفس و... می‌توان متوجه شد که معده دچار مشکلاتی شده که از دسته سرد مزاج‌هاست.
اما در دسته خشک و گرم می‌توان به بیماری‌های معدوی ازجمله زخم معده، سوزش معده و بیماری‌های دیگر اشاره کرد که معمولا این مشکلات با علائمی مثل سوزش معده، دردهای خنجری (به‌خصوص هنگام شب)، مدفوع سیاه و... همراه هستند. با این حال بهتر است بدانید که فرد ممکن است دچار هر دو مشکل در مزاج‌ها شود، مثلا هم معده‌اش ترش کند و هم زخم اثنی‌عشر داشته باشد.
رایج ترین مشکلات گوارشی
- درد معده
- سوءهاضمه
- ترش‌کردن
- حالت تهوع صبحگاهی
- تلخی دهان
- احساس سنگینی معده
- بوی بد دهان
- هضم ناقص غذا‌ها
جلوگیری از بروز مشکلات گوارشی
افراد باید از انجام موارد ذیل خودداری کنند:
- پرخوری
- صحبت کردن بین غذا
- تندتند غذا خوردن
- مصرف غذاهای ساندویچی، سرخ‌شده
- نوشیدن مایعات زیاد مانند دوغ، نوشابه و دلستر بین غذا
هضم بهتر غذا
برای اینکه شیره معده به‌درستی و خوب ترشح شود، افراد به‌خصوص کسانی که معده درد دارند، نمک را با پودر آویشن مخلوط کنند و به اندازه نوک قاشق چایخوری قبل از صرف غذا میل کنند.
از عفونت معده یا هلیکوباکتری رنج میبرید؟
مقداری تخم بارهنگ تهیه کنید و آن را بو دهید. تخم بارهنگ را در یک ماهی‌تابه بریزید و روی حرارت قرار دهید؛ هر وقت موقع حرارت دادن بویی از این گیاه خارج شد و رنگ آن تغییر پیدا کرد، می‌توان گفت تخم بو داده شده است. البته هیچ ماده‌ای را نباید به آن اضافه کنید. بعد از این مرحله تخم بو داده شده را پودر کنید و در عرق نعناع بریزید (البته توصیه می‌شود عرق نعناع گرم باشد). به مدت 14روز قبل از خورن غذا یک لیوان از این شربت را بنوشید.
برای خوش‌طعم‌تر کردن آن می‌توانید عسل یا نبات هم به آن اضافه کنید. این دارو برای افرادی که دچار اسهال مزمن شدند هم مفید است. غیر از تخم بارهنگ، برگ بارهنگ حتی برای کسانی که زخم معده دارند یا دچار حرارت معده هستند بسیار مفید است. توصیه می‌شود این برگ را بپزند و به‌همراه ماست شیرین کم‌چرب میل کنند (مثل بورانی اسفناج).
تخم بارهنگ برای درمان عفونت معده یا هلیکوباکتری مفید است.
ورم معده
در طب سنتی توصیه می‌شود افرادی که زخم معده یا ورم معده دارند بعد از صرف غذا 5دقیقه راه بروند و سپس موم لایی شیرین‌بیان را به مقدار یک قاشق چایخوری خالی بخورند و سپس دوباره راه بروند. حتی می‌توانند ریشه شیرین‌بیان را به‌طور مساوی با برگ خشک شده بارهنگ آسیب کنند. سپس یک قاشق چایخوری از این مواد را به‌همراه یک استکان عرق بومادران بنوشند
موثرترین درمان های خانگی برای درمان معده درد
1. نمک: افراد باید پیش و پس از غذا کمی نمک بخورند. مصرف نمک قبل از غذا به کاهش اسید معده و پس از آن به هضم و ضدعفونی کردن غذا کمک می‌کند.
2. آب سیب زمینی خام: افرادی که دچار معده درد و بالا بودن اسید معده هستند می‌توانند یک عدد سیب‌زمینی خام را رنده کنند و به مقدار نصف استکان آب آن را به آرامی بنوشند.
3. شیرین بیان: مصرف عصاره شیرین‌بیان ۱۵ دقیقه قبل از غذا با مقداری آب جوش ولرم برای تقویت معده، کاهش اسید معده و رفع دل‌درد و دل‌پیچه موثر است. همچنین مبتلایان به رفلاکس برای رفع مشکلشان باید ۱۵ دقیقه قبل از غذا عصاره شیرین‌بیان به همراه مقداری آب جوش و پس از غذا یک استکان عرق بومادران بنوشند.
4. عرق زنیان: افرادی که به ویژه پس از مصرف غذاهای سنگین و گوشتی دچار احساس سنگینی معده می‌شوند باید برای رفع این احساس مقداری عرق زنیان بنوشند.
5. سماق: مصرف سماق همراه با غذاهای گوشتی ضروری است.
6. سبزیجات: افراد باید همراه غذا از سبزیجات تازه استفاده کنند. مصرف سبزیجات تازه علاوه بر سم‌زدایی بدن به بهتر شدن حرکات دودی روده و جلوگیری از بروز یبوست نیز کمک شایانی می‌کند.
7.دمنوش‌های بابونه، گل‌گاو‌زبان، سنبل الطیب، بادرنجبویه و افسنتین: مصرف ترکیب این دمنوش‌ها تاثیر بسزایی در تسکین اعصاب معده دارد. افراد برای تهیه این معجون باید مقدار مساوی از این گیاهان را با هم ترکیب و روزانه سه لیوان از آن را میل کنند.
8. دمنوش‌های زیره‌سبز، آویشن، نعناع، کاکوتی، رازیانه، شیرین‌بیان، زنیان و بومادران: استفاده از مخلوط این دمنوش‌ها سبب تقویت معده و دستگاه گوارش می‌شود. مصرف این ترکیب برای رفع سردی، ترشا و زخم معده، نفخ و دل‌درد موثر است. همچنین زنان می‌توانند در ۲ تا سه روز نخست عادت ماهیانه روزانه سه لیوان از این معجون را بنوشند.
9. ماساژ معده با روغن سیاه دانه یا مصطکی: موجب تقویت معده می‌شود.
10. پرهیز از پرخوری و روزه‌داری: نیز به دفع سموم از معده و روده کمک شایانی می‌کند.
11. ترکیب عرق نعناع، عرق بارهنگ، گلاب و نبات: مبتلایان به دل‌درد، دل‌پیچه و نفخ برای رفع مشکل خود باید از ترکیب آب‌جوش به همراه عرق‌نعناع، عرق بارهنگ، گلاب و نبات استفاده کنند. افراد برای تهیه این مخلوط باید سه قاشق غذاخوری عرق‌نعناع، یک قاشق غذاخوری گلاب و یک قاشق مرباخوری بارهنگ را به یک لیوان آب‌جوش بیفزایند. نوشیدن این معجون برای افراد کم‌اشتها نیز مفید است.
- روشهای موثر، طبیعی و خانگی برای درمان رفلاکس معده(به نقل از سایت اینترنتی «مادر نیچر نت‌وورک» )
کاهش وزن
نتایج مطالعات نشان می‌دهد تنها ۱۰ درصد کاهش وزن می‌تواند علائم رفلاکس معده به مری را کاهش دهد.
خوردن بادام خام
بادام خام با تولید «آلکالین» می‌تواند PH (وضعیت اسیدیته) معده را تنظیم کند زیرا بادام منبع کلسیم است.
آلوئه ورا
با خوردن روزانه ۶۰ میلی لیتر شربت غیرفرآوری شده آلوئه ورا علائم رفلاکس کاهش می‌یابد.
آب گرم و آبلیموی تازه
صبح خود را با یک فنجان آب گرم و آبلیموی تازه شروع کنید. با نوشیدن این محلول با معده خالی و ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قبل از خوردن صبحانه، بدن می‌تواند به طور طبیعی اسید معده را متعادل کند. این محلول برای همه بی‌خطر است.
جوش شیرین
یک قاشق جوش شیرین را در نصف فنجان آب حل کنید و بنوشید، اگرچه این محلول بدمزه است اما موثر است.
سرکه سیب
روزی یک تا دو قاشق چایخوری سرکه سیب بخورید. مخلوط سرکه سیب و عسل بسیار مفید و خوشمزه است. حتی می‌توان به جای لیمو، سرکه سیب در چای ریخت. بسیاری از مردم به اشتباه تصور می‌کنند سوء هاضمه و رفلاکس بر اثر تولید زیاد اسید معده ایجاد می شود. اما آخرین مطالعات نشان می‌دهد که بر خلاف باور مردم، این عارضه به دلیل کمبود اسیدهای لازم برای هضم کامل غذا بروز می‌کند. همچنین خوردن ترشی، ترشی کلم و سایر غذاهای ترش و اسیدی به کنترل اسید معده کمک می‌کند.
سیب سرخ
بعد از صرف غذاهای مشکل‌ساز یک عدد سیب سرخ خوشمزه بخورید تا اثر معجزه آسای آن را در بهبود رفلاکس ببینید.
چای ها و دمنوش ها
نوشیدن چای و دمنوش بابونه، نعناع یا شنبلیله به کاهش علائم رفلاکس اسیدی کمک می‌کند.
دم کرده نعناع فلفلی
کسانی که مشکل ریفلاکس دارند یا معده‌شان ترش می‌کند، می‌توانند گیاه نعناع فلفلی را از عطاری‌ها تهیه کنند. یک قاشق غذاخوری از این گیاه را با یک لیوان آب به مدت 10دقیقه دم کنید. توصیه می‌شود این دم‌کرده را به مقدار نصف لیوان قبل از وعده ناهار و شام بنوشید. به‌جای گیاه نعناع فلفلی می‌توان از گیاه سوسن عنبر هم استفاده کرد.
درمان زخم معده
برای درمان زخم معده در طب نوین، معمولاً از داروهای مختلف شیمیایی استفاده می‌شود که گاهی عوارض این داروهای شیمیایی برای بیمار از اصل عارضه زخم معده نیز شدیدتر است!
اما در طب سنتی و طب ایرانی ــ اسلامی درمان‌های ساده متعددی برای زخم معده وجود دارد از جمله این درمان بسیار ساده: «اگر بعد از صرف غذا، 3 قاشق روغن بادام شیرین اصل میل کنید و تا یک ساعت چیزی نخورید، سخت‌ترین زخم معده هم درمان خواهد شد!».
میوه درمانی
سیب رسیده شیرین یک میوه بسیار مفید برای افرادی است که مشکل معدوی دارند. بعد از وعده غذایی توصیه می‌شود سیب میل کنید. یکی دیگر از میوه‌هایی که برای این مشکل مفید است میوه به است. البته توصیه می‌شود میوه به را به 4 قسمت تقسیم کنید و روی حرارت قرار دهید تا به‌صورت کبابی شود؛ بعد از اینکه غذای‌تان را میل کردید یک تکه از این میوه را هم بخورید. انار هم جزء میوه‌های مفیدی است که توصیه می‌شود کسانی که از این مشکل رنج می‌برند، میل کنند. میوه زالزالک هم برای افرادی که مشکل هضم دارند، بسیار مفید است.
تسکین درد با دمنوش
بابونه شیرازی یکی از موثرترین دمنوش‌های گیاهی است که برای دردهای عصبی معده می‌تواند مفید باشد. فقط کافی است 4قاشق مرباخوری بابونه شیرازی را با یک لیوان آب دم کنید. این دمنوش را باید صبح‌ها ناشتا بنوشید. نیم ساعت بعد از نوشیدن این دمنوش توصیه می‌شود حتما صبحانه بخورید.
طب سنتی
