مریم گلی

در طب سنتی، صد‌ها سال است که برای سرماخوردگی و اختلالات گوارشی برگ‌های گیاه مریم‌گلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آنتی‌اکسیدان‌هایی که داخل آن وجود دارد، سیستم دفاع بدنی را قوی کرده و مقاومت بدن را افزایش می‌دهد.

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که این گیاه کلسترول بدن را نیز کم کرده و برای سلامت مغز و اعصاب و بهبود حافظه بسیار موثر و مفید است. این گیاه همیشه سبز دائمی متعلق به خانواده نعناعیان همراه با گیاهان نظیر پونه کوهی، رزماری، اسطوخودوس، ریحان و آویشن است.

در ادامه با بخشی از خواص این گیاه بسیار مفید آشنا می شویم:

تقویت سیستم ایمنی

مریم گلی، منبع ویتامین C است که به آن خاصیت ضد التهابی می‌دهد. همچنین این گیاه دارای خواص ضد میکروبی است؛ این دو خاصیت نقش مهمی برای تقویت سیستم ایمنی در بدن ایفا می‌کنند. به این منظور می‌توان مریم گلی را به صورت دم کرده و یا حتی به صورت موضعی روی پوست برای از بین بردن میکروب‌ها و باکتری‌ها استفاده کرد.

تقویت کننده حافظه و ضد آلزایمر

وجود آنزیم کولین استراز در مریم گلی سبب افزایش تمرکز و تقویت سیستم عصبی مرکزی و حافظه می‌شود و توانایی فکری و ذهنی را ارتقا می‌دهد. همچنین استفاده منظم از دم نوش مریم گلی در درمان آلزایمر خفیف کاربرد فراوان دارد.

- تقویت استخوان

وجود مقادیر بالای ویتامین K در مریم گلی که عنصری اساسی برای استحکام استخوان‌ها و افزایش تراکم آن‌ها است، بافت استخوان‌ها را تقویت کرده و از بروز پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.

- ضد افسردگی

دم کرده گیاه مریم گلی با استرس، اضطراب و افسردگی مقابله کرده و موجب شادمانی و شادابی می‌شود. این گیاه همچنین یک آرامبخش بسیار قوی است و همچون مسکنی بی‌نظیرعمل می‌کند.

- درمان مشکلات پوست

استفاده از عصاره مریم گلی در نواحی آسیب دیده پوست و یا مناطقی با مشکلات پوستی همچون آکنه، پسوریازیس و اگزما به صورت منظم می‌تواند به بهبود تدریجی آن‌ها کمک کند. همچنین خواص ضدعفونی، ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی آن در رفع جوش های صورت بسیار مؤثر است. از سوی دیگر ماساژ پوست صورت با روغن برگ‌های این گیاه، سبب بهبود جریان گردش خون در بدن شده و از پیری زودرس پوست جلوگیری می‌کند.

- کمک به بیماران دیابتی

استفاده از مریم گلی، روند آزاد شدن گلوکز ذخیره شده در کبد و قند خون را تنظیم می‌کند. این گیاه همچنین می‌تواند سطح تری گلیسیرید و کلسترول مبتلایان به دیابت را پایین آورد و به آن‌ها در حفظ چربی های مفیدشان کمک کند.

- جلوگیری از مشکلات گوارشی

برگ‌های این گیاه، محرک دستگاه گوارش بوده و به آن خاصیت ضدنفخ بودن می‌دهند. این خاصیت با رفع علائم سوءهاضمه، پیشگیری از اسپاسم‌ معده و کاهش بروز ورم معده و اسهال، دستگاه گوارش را در حالت معمول خود قرار می‌دهد و به سبب فیبر فراوانی که دارد در رفع اختلالات سیستم گوارش بسیار مؤثر عمل می‌کند.

- بهبود عملکرد قلب

مریم گلی فاقد کلسترول و سرشار از کلسیم، پتاسیم و البته میزان کمی سدیم است که تمامی این موارد در تنظیم مشکلات ناشی از کلسترول و در نتیجه رفع برخی اختلالات قلبی-عروقی مؤثر است.

- بهبود عوارض یائسگی

مصرف منظم این گیاه در بهبود عوارض ناشی از یائسگی از جمله گر گرفتگی‌، تعریق بیش‌ازحد و تعریق شبانه بسیار مؤثر است.

تعادل کلسترول

یک مطالعه آزمایشی که در مجله بین المللی علوم مولد منتشر شد، مزایای چای مریم گلی را روی 6 داوطلب زن 40 تا 55 ساله بررسی کرد. به طور خاص، محققان به تنظیم قند خون و کلسترول رسیدند. آنها دریافتند که پس از چهار هفته مصرف چای این گیاه، اثرات واقعی بر تنظیم قند وجود ندارد اما “بهبودی در پروفایل لیپید با سطح کلسترول LDL پایین تر و همچنین افزایش سطح کلسترول HDL پلاسما در طول دو هفته پس از درمان را به دنبال دارد.

مبارزه با چاقی

افزایش وزن و چاقی ناشی از عوارض بهداشتی از جمله دیابت نوع 2 و فشار خون بالا است. محققان در حال توسعه جایگزین های طبیعی برای روش های کنترل از دست دادن وزن، اثرات عصاره حاصل از برگ های مریم معمولی را بررسی کردند. آزمایشات مبتنی بر حیوانات نشان می دهد که این عصاره جذب چربی در پانکراس را مهار می کند و منجر به کاهش وزن کلی موش هایی که دارای رژیم غذایی با چربی بالا هستند می شود. این یافته ها می تواند راه درمان طبیعی برای چاقی باشد.

ضدعفونی خانه 

سوزاندن مریم‌گلی ۹۴ درصد از باکتری‌های پیرامون را از بین می‌برد و برای ضدعفونی کردن هوای خانه مفید است. دانشمندان کشف کرده‌اند که سوزاندن مریم‌گلی در محیط خانه می‌تواند بسیاری از میکروب‌ها و باکتری‌های محیط شما را از بین ببرد و شما و خانواده‌تان از هوایی سالم و غیرآلوده تنفس کنید.

برای سوزاندن گیاه مریم‌گلی یک دسته گیاه خشک را با نخ به هم ببندید و انتهای آن با آتش روشن کنید و کمی فوت کنید تا دود کند. نتیجه چنین کاری پاک شدن هوای خانه شما از اکثر باکتری‌های بیماری‌زا است.

- گیاه مریم گلی ضد درد، آرامش‌بخش و برای کاهش قندخون مفید است.

-  برگ‌های مریم گلی دارای اسانس روغنی فرار، ساپونین و یک ماده تلخ به نام پیکروسالوین است و دارای خاصیت متوقف کردن رشد باکتری و دارای اسیدهای آلی است.

-  جوشانده غلیظ این گیاه اگر با آب مخلوط شود برای دردهای مفصلی، روماتیسم و حتی راشیتیسم کودکان بسیار مفید و مۆثر است.

-   مریم گلی ضد سرطان، ضدآلزایمر، ضدمیکروب، ضدتعریق، آنتی‌اکسیدان، کاهش‌دهنده شیر در زنان باردار، کاهش‌دهنده میل جنسی، قاعده‌آور و کاهنده پرفشاری خون است.

-   مریم گلی یکی از گیاهان دارویی می‌باشد که تسکین‌دهنده گلودرد است. برگ‌های این گیاه خواص ضد التهابی و ضدعفونی دارد از این رو برای تسکین گلو درد به اندازه داروهای موجود موثر است. گلودرد یک بیماری شایع در فصل سرما است که می‌تواند در اثر ویروس، باکتری یا موادی همچون الکل، تنباکو یا آلاینده‌های موجود در هوا به وجود آید. با تقویت سیستم ایمنی می‌توان علائم سرماخوردگی مانند گلودرد را تسکین داد. مریم گلی درافزایش تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارند.

- برگ‌های مریم گُلی سازگاری با دهان و حلق داشته و به همین دلیل محلول غِرغِره و دهان‌شویه مناسبی از آن به دست می‌آید.

چگونه می‌توان چای مریم‌ گلی را تهیه کرد؟

برای تهیه چای مریم‌گلی، دو قاشق سوپخوری برگ‌های مریم‌گلی تازه یا یک قاشق سوپخوری برگ‌های خشک شده را به یک لیوان اضافه کنید. لیوان را با آب تقریباً جوش پر کنید. برای چند دقیقه روی آن را بپوشانید. چای را برای برداشتن برگ‌ها صاف کنید.

مضرات مریم گلی

!! در کنار تمامی این خاصیت‌ها، ذکر این نکته ضروری است که مصرف همزمان این گیاه با داروهای مسکن، آرام بخش‌ها، کنترل صرع، فشار خون و دیابت تداخل ایجاد کرده و علائم این بیماری‌ها را تشدید می‌کند. به علاوه مصرف آن در مبتلایان به فشار خون توصیه نمی‌شود و برای بانوان باردار احتمال سقط جنین را در پی خواهد داشت. همچنین به دلیل تأثیر بر هورمون استروژن سبب کاهش ترشح شیر برای بانوان شیرده می‌شود که این امر مصرف آن را برای این قشر با محدودیت مواجه می‌کند

هنگامی که برای اهداف آشپزی مصرف می شود، مریم گلی برای بزرگسالان و کودکان کاملا امن است. در مقابل، هنگامی که برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار می گیرد، عصاره مریم گلی یا برگ آن می تواند مضر باشد اگر در مدت زمان طولانی استفاده شود. این به این دلیل است که مریم گلی حاوی توئون، یک نوروکسین است که مسئول اثرات تغییر دهنده ذهن در نوشابه های الکلی است.

اگر بیش از حد مصرف شود، می تواند عوارض جانبی بالقوه ای مانند بیقراری، استفراغ، سرگیجه، ضربان قلب سریع، لرزش، تشنج و آسیب به کلیه ایجاد کند.

اسانس مریم گلی مخصوصا سمی است و عوارض جانبی را به میزان 12 قطره ایجاد می کند. به این ترتیب، اسانس آن هرگز نباید به صورت خوراکی مصرف شود. حتی زمانی که به صورت موضعی استفاده می شود، اگر روغن رقیق نشود، می تواند باعث ایجاد خارش یا سوزش شود.

مریم گلی همچنین می تواند با داروهای ضد انعقادی در مواردی که بیش از حد مورد استفاده قرار می گیرد تداخل ایجاد کند، از جمله فنوباربیتال، میوزین (پرییدون)، دپاکوت (والپروئیک اسید)، نورونتیین (گاباپنتین)، تگرتول (کاربامازپین) و دیالانتین (فنوتیوین) و غیره…

مصرف بیش از حد مریم گلی در افراد مبتلا به دیابت همچنین می تواند باعث کاهش شدید قند خون و منجر به هیپوگلیسمی شود. در صورت استفاده از کپسول ها یا عصاره ها، مصرف بیش از مقدار توصیه شده در برچسب محصول را هرگز مصرف نکنید. داروهای مریم گلی باید با احتیاط در افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیه مورد استفاده قرار گیرد.

در مورد هر نوع داروئی که مصرف می کنید از پزشک خود مطلع شوید، از جمله داروهای گیاهی مانند مریم گلی، به طوری که کاملا از مزایا و خطرات بالقوه آن مطلع شوید. کسانی که از واکنش های آلرژیک به اعضاء این خانواده بزرگ گیاهی رنج می برند، باید با دکتر قبل از اضافه کردن آن به رژیم غذایی خود مشورت کنند.