بادرنجبویه

بادرنجبویه خواص درمانی شگفت‌انگیزی دارد. پزشکان قرون وسطا آن را برای رفع مشکلات خواب، کاهش اضطراب، التیام زخم‌ها و افزایش طول عمر تجویز می‌کردند. امروزه دانشمندان مطالعات زیادی روی بادرنجبویه انجام داده‌اند. بیشتر این مطالعات در اروپا و خاورمیانه، به‌عنوان مناطق منشأ اصلی این گیاه، صورت گرفته است.

از خواص بادرنجبویه در طب سنتی به‌ویژه در کشورهای اروپایی مانند اتریش استفاده می‌کنند. این گیاه برای سردرد و دردهای عصبی بسیار مفید است.

نام علمی این گیاه ملیسا (Melissa officinalis) به‌معنای زنبورعسل است که ریشه‌ی یونانی دارد. ازآنجایی‌که زنبورعسل به گل‌های سفید و کوچک این گیاه علاقه‌ی زیادی دارد، این اسم کاملا مناسب به‌نظر می رسد. بادرنجبویه از خانواده‌ی نعناع است.

این گیاه به اشکال مختلفی از قبیل اسانس، عصاره روغنی، روغن، پماد، کمپرس و دم‌کرده استفاده می‌شود. بادرنجبویه دارای طبیعت گرم و خشک است. خواص آن عبارتند از :

1. مقوی قلب، مغز و اعصاب است،
2. هوش را زیاد می‌ کند،
3. معده را قوی می‌ کند،
4. ضعف عضلات را برطرف می‌ سازد،
5. ضد تشنج است
6. عرق‌آور است،
7. صفراآور است،
8. خواب‌آور است،
9. مفرح و نشاط‌آور است و غمگینی، افسردگی، وسواس و اضطراب را برطرف می‌کند
10. خاصیت آنتی‌بیوتیک و ضدعفونی‌کننده دارد.
11. بادرنجبویه داروی مورد علاقه ابوعلی سینا بود و آن را برای افسردگی، تقویت قلب و انبساط روح تجویز می‌کرده است.
12. در صورتی که دمنوش یا جوشانده بادرنجبویه را به میزان مناسب مصرف کنید می تواند باعث افزایش فشار خون شود. اما اگر بیش از حد مصرف گردد به علت کاهش قند خون، می تواند برعکس عمل کند و باعث کاهش فشار خون گردد
13.  برای درمان رماتیسم و دردهای مفصلی کمپرس جوشانده گیاه بادرنجبویه را روی موضع مالیده و ماساژ دهید.
14. مصرف دمنوش بادرنجبویه، به درمان سندرم روده تحریک پذیری که اغلب با یبوست همراه است مفید می باشد.
15.  در بهبود کیفیت خواب، کاهش علائم بی‌خوابی و اختلالات خواب به‌ویژه در دوران یائسگی بسیار مؤثر است.
16. به‌دلیل خاصیت ضدویروسی‌اش می‌توان به‌شکل موضعی برای درمان ویروس تبخال به‌کار برد.
17. جوشانده یا شربت آن برای تقویت معده ، کبد و ازدیاد هوش و حافظه تجویز می شود. همچنین برای تنگی نفس و برای استحکام لثه و دندان ها مفید است و سکسکه را آرام می کند
18.  آرام بخش اعصاب
19.  ضد بیماری های قلب، معده و روده
20. خوشبو کننده دهان
21. اسانس این گیاه در آرام کردن درد معده با منشاء عصبی، احساس چنگ‌زدگی در معده، تپش قلب،سردرد های یک طرفه، سرگیجه، عصبانیت، بیخوابی، استفراغ های دوران بارداری، درد عصبی دندان و رفع تندخویی در دختران جوان و زنان موثر است.
22. ضد اسپاسم، ضد درد، نیرو دهنده
23. برای رفع احساس صداهای مبهم در گوش، هیستری، مالیخولیا

چند نمونه از نسخه های گیاهی با استفاده از بادرنجبویه برای تقویت قلب

نسخه شماره 1-

سنبل الطیب                یک قسمت

گل گاو زبان                یک قسمت

بادرنجبویه                     یک قسمت

طرز تهیه و مقدار مصرف :

یک قاشق غذا خوری از مخلوط فوق را که قبلا کوبیده شده باشد، در یک لیوان آب جوش بریزید و مدت 15 دقیقه باقی بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، صبح و شب نیم ساعت بعد از غذا میل کنید .

نسخه شماره 2-

گل زالزالک                   30 گرم

بادرنجبویه                     10 گرم

سنبل الطیب                 5 گرم

طرز تهیه و مقدار مصرف :

یک قاشق غذا خوری از مخلوط فوق را که قبلا کوبیده شده باشد، در یک لیوان آب جوش بریزید و 20 دقیقه باقی بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، صبح و شب نیم ساعت بعد از غذا میل کنید .

نسخه شماره 3-

گل زالزالک                        30 گرم

بادرنجبویه                         10 گرم

بابونه                              10 گرم

زیره                                10 گرم

طرز تهیه و مقدار مصرف :

یک قاشق غذا خوری از مخلوط فوق را که قبلا کوبیده شده باشد، در یک لیوان آب جوش بریزید و 20 دقیقه باقی بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی دو بار، هر بار یک فنجان، صبح و شب نیم ساعت بعد از غذا میل کنید .

موارد احتیاط و یا منع مصرف:

از آنجا که طبع این گیاه گرم و خشک است کسانیکه طبع گرم و خشک دارند باید آن را همراه مصلحاتش (مثل بنفشه یا سکنجبین)مصرف کنند.

کسانی که مشکلات تیروئیدی دارند بهتر است از مصرف این گیاه صرف نظر کنند یا با مشورت پزشک آنرا مصرف کنند چرا که باعث تداخل در عملکرد تیروئید می شود. در بادرنجبویه کافئیک اسید وجود دارد که به صورت مستقیم تحریک هورمون تیروئید را مهار می کند.